Vesti
17. 04. 2013.
Oblici nametanja političke volje
Potpun i precizan prenos informacija preko javnih glasila, obično je prepoznat kao idealitet demokratskog društva. U uslovima tržišno ili politički kontrolisanih odnosa u oblasti tekstualne produkcije, informacije prenete u javnu sferu mogu biti selektivno iznete, neadekvatno kontekstualizovane, nepotpune ili čak konstruisane u cilju ostvarivanja određenih interesa.
Kontrolisan protok i distribucija informacija najčešće su usmereni ka manipulaciji javnim mnjenjem, bilo planskim usredsređivanjem pažnje medijskih korisnika na pojedina društvena pitanja, bilo nametanjem pogrešne interpretacije aktuelnih tema ili društvenih odnosa.
U društvima u kojima mediji uživaju autonomiju, kako od vlasti, tako i od tržišnih pritisaka, osposobljenost medijskih profesionalaca, te njihova potčinjenost dominantnim kulturnim modelima, često se posmatraju kao faktori koji u većoj ili manjoj meri ograničavaju ili pospešuju društveno odgovorno delovanje medija.
Za razliku od takozvanog kvalitetnog žurnalizma, koji pretpostavlja nastojanje da se prenetim izveštajima pažnja korisnika medija usmeri na ona događanja koja pomažu razumevanju šireg društvenog konteksta, tabloidni mediji, preko društveno neodgovorno selektovanih i neargumentovanih izveštaja, stvaraju neposredan okvir, pogodan za nekritičko i najčešće emotivno sagledavanje dešavanja u jednom društvu.
Ovakva fragmentacija i trivijalizacija složene društvene stvarnosti ne samo što smanjuje sposobnost korisnika medija da dođu do smisla događaja, već skreće pažnju javnosti sa aktuelnih političkih i društvenih pitanja, usmeravajući je na površna interesovanja u vezi sa ljubavnim aferama, različitim trivijalnim dešavanjima ili bizarnim kriminalnim pričama.
Ovakva tendencija tabloidnih medija da usmeravaju svoju pažnju na dramatične pojedinosti nekog događaja, pre nego da daju opštu sliku o kretanjima u društvu, težnja ka senzacionalizmu i insistiranje na intimnim detaljima degradira status korisnika medija.
Nepoštovanje etičkih kodeksa, promovisanje jezika mržnje i netolerancije, spektakularizacija nasilja, banalnosti i egoizma, te razni oblici senzacionalizma ne degradiraju status korisnika medija samo određivanjem njihove pozicije kao voajerske, već i prikrivanjem političnosti ovakvog izveštavanja.
Kvazizabavni tekstovi tabloidnih medija koji nisu u direktnoj vezi s političkim sadržajima, promovišu niz „opštepoznatih”, značenja, koja su konstruisana, politički opredeljena i ideološki utemeljena. Ovi konstrukti potom se prihvataju kao standardi.
Na taj način medijske poruke koje se iznose kao nepolitičke postaju ključne za razumevanje savremenih političkih odnosa, jer medijskim korisnicima otvaraju preciznu perspektivu za tumačenje postojeće političke klime. Ovakvo delovanje tabloida u Srbiji je dodatno intenzivirano sklonošću njihovih redakcija da objavljuju izveštaje o političkim zbivanjima, pisane u jednom populističkom maniru.
Izveštaji javnih glasila, koja svoj rad temelje na amaterizmu, širenju najrazličitijih fobija, podsticanju netrpeljivosti i mržnje, manipulisanju javnim mnjenjem, a neretko pod maskom zaštite društvenih interesa, otuda ne mogu biti posmatrani samo kao proizvodi kvaziprofesionalnog vređanja građanskog dostojanstva, već i kao oblici nametanja političke volje.
Zanemarivanje njihovog delovanja značilo bi napuštanje borbe za napredak društva i odbranu građanskih interesa. Insistiranje na edukaciji medijskih korisnika, na javnosti rada javnih glasila, profesionalizaciji novinarskih kadrova, a iznad svega na odbrani građanske pozicije, otuda bi moralo (p)ostati jednim od osnovnih usmerenja društveno odgovornog delovanja.
*Docent na Fakultetu za kulturu i medije Megatrenda
Komentari (0)
ostavi komentarNema komentara.