Vesti
21. 12. 2018.
Nasilje nad novinarima i medijima nije metafora
Sredinom decembra 2018. Centar za antiautoritarne studije je u saradnji sa Fondacijom Fridrih Nauman za slobodu, organizovao konferenciju Sloboda medija u Srbiji 2018. Konferencija je održana u beogradskom Medija centru, a govornici su bili istaknuti srpski novinari i urednici nekih od najznačajnijih nezavisnih istraživačkih redakcija.
Osim godišnjeg sumiranja stanja slobode medija u Srbiji, povod za ovu konferenciju bio je i pad medijskih sloboda u Srbiji koji su zabeležili kredibilni istraživači ove oblasti, poput Freedom House i Reporter without borders. Neposredno pred konferenciju, nezavisnu srpsku javnost uznemirila je sumnjiva kupovina više privatnih medija, od toga dve televizijske stanice sa nacionalnom frekvencijom.
Kroz tri panela mediji i zainteresovana javnost mogli su iz prve ruke da saznaju kako izgleda cenzura, kakvim tipovima pritisaka su izložene redakcije ali i kako izgleda istraživačko novinarstvo u tim uslovima. Konferenciji je prisustvovalo oko 70 ljudi.
O slobodi medija, na prvom panelu, govorile su Antonela Riha – uticajna srpska novinarka koja se decenijama bavi političkom scenom, trenutno bez posla; Jovana Gligorijević, zamenica urednika nedeljnika Vreme i Vesna Mališić, zamenica urednika nedeljnika NIN. Ove tri novinarke bile su nedvosmislene u stavu da je srpska medijska scena strogo kontrolisan prostor koji vladajući režim koristi za propagandu i obračunavanje sa političkim neistomišljenicima.
Istraživački novinari iz BIRN-a, KRIK-a i CINS-a govorili su o svom radu na istraživačkim pričama koje su tokom 2018. uzdrmale srpsku javnost. Istražujući nepotizam, korupciju i organizovani kriminal, novinari su nailazili na uobičajene prepreke.
Međutim, umesto da se nalazi ovih istraživačkih priča nađu pred tužilaštvom, nakon objavljivanja novinari su redom bili izloženi optužbama za krivotvorenje i etiketirani su kao “državni neprijatelji”. Prema novinaru BIRN-a, Aleksandru Đorđeviću, jedna od priča koja je na njega ostavila najjači utisak je priča o firmi oca Ministra policije koja ima dozvolu za tgovinu oružjem.
Spisak dokaza za kronizam i privilegovan status na tržištu dopunjava i istraživačka priča CINS-a o kojoj je govorila Dina Đorđević, koja je istraživala izgradnju mini hidroelektrana na srpskim rekama i vlasništvo u kompanijama koje su dobile taj posao. Urednik KRIK-a Stevan Dojčinović govorio je o KRIK-ovom istraživanju Ministra zdravlja, prema kome su utvrđene bliske veze ovog ministra sa najozloglašenijim kriminalnim klanom na Balkanu.
Konačno, prikaz medijske slike Srbije u 2018. završen je tribinom o bezbednosti novinara. Neposredno pred konferenciju, 12. decembra, penzionisanom policajcu, nezavisnom istraživačkom novinaru u prigradskoj beogradskoj opštini je zapaljena kuća, a nakon toga je nepoznati počinilac pucao na ulazna vrata, kako novinar i njegova supruga ne bi mogli da izađu.
Povod za ovaj napad bilo je pisanje ovog novinara o korupciji lokalnih vlasti i proneveri višemilionskog iznosa javnog novca. Iako su državni zvaničnici javno osudili napad, kotrolisani mediji su u svojim izveštajima pokušavali da umanje napad, izveštavajući o zapaljenoj garaži i izostavljajući druge bitne detalje sa lica mesta. Učesnici panela su govorili o svojim iskustvima, poput praćenja, snimanja, oduzimanja materijala ali i javnog targetiranja novinara od vrha države.
Osim zastrašivanja, ali i direktnih pretnji, novinari u Srbiji su neretko izloženi i ekonomskom iscrpljivanju redakcija.
O tome je govorio urednik online izdanja dnevnih novina Danas, Bojan Cvejić i novinar Južnih Vesti Milan Zirojević. Tokom 2018. ove dve redakcije bile su meta poreskih i drugih inspekcija koje su svakodnevno pretresale dokumentaciju i poslovanje. Osim toga, zabeleženi su pozivi oglašivačima i pokušaj zastrašivanja oglašivača.
Konferencija je završena proglašenjem pobednika najbolje diplomske priče iz CAAS-ove Škole novinarstva. Ovaj intenzivni dvomesečni edukativni program, na kome su kao predavači i mentori bili angažovani iskusni profesionalci čiji je rad internacionalno prepoznat, bio je prilika za zainteresovane studente da samostalno naprave svoje priče.
Komentari (0)
ostavi komentarNema komentara.